İstanbul'da ki alışveriş caddelerinin yıllara göre doluluk oranı nedir? (Bağdat, İstiklal, Abdi İpekçi caddeleri)
Abdi İpekçi Caddesi, İstiklal Caddesi ve Bağdat Caddesi gibi önemli perakende caddelerinde boş olan mağaza sayısındaki artış geçen yaz başında başladı ve şu anda artarak devam ediyor. Bu duruma gelinmesinde yüksek kira rakamları tabii ki birinci neden. Ancak talep edilen kira rakamlarının yüksekliği yeni bir durum değil. Dolulukların azalması, boşalan dükkan sayısındaki artış ise özellikle son yıllarda gündemde. Bundaki en büyük etken artık dükkanların satış ve cirolarının eskiye oranla gerilemiş olması ve artan dolar kurlarıyla birlikte kiraların yükselişi. Cirolardaki bu gerileme artık kiraların yüksek gelmesine, ödemede zorlanmalarına neden oluyor.
Son dönemde ülkemizde ve dünyada yaşanan terör olayları etkisiyle yerli yabancı turist sayısındaki fark edilir azalma, ayrıca tüketicinin alım-satımda frene basması ciroların düşmesinin temel nedenleri. Ayrıca Bağdat Caddesi örneğinde farklı bir durum da söz konusu. Kentsel dönüşümün etkisiyle 25-50 yaş arası nüfusun dönüşüm süresince bölgeden uzaklaşması, inşaat faaliyetleri nedeniyle yaşanan görüntü kirliliği ve otopark sıkıntısı nedeniyle caddedeki yaya trafiğinin azalmasının da cirolara olumsuz yansıdığını görüyoruz. Öte yandan, perakendeciler Bağdat Caddesi’nde eski binaların altında dükkan kiralamaktan korkuyorlar. Çünkü kentsel dönüşüme girip yıkılacağı endişeleri var ve haksız da değiller. Son dönemde caddedeki kiralamalarda %20-25 kira düşüşü görüyoruz. Ayrıca mal sahipleri kiracılarına eğer binaya yıkım kararı çıkarsa yıkılıncaya kadar belli bir süre kirasız dönem de öneriyorlar.
Perakende caddelerinde boşalan dükkanlarda kiracı kaybetmeye başlamasında artan dolarkurlarıyla birlikte kiraların yükselişinin etkisi kaçınılmaz. Bunun yanı sıra, ülkemizdeki ve dünyadaki terör olayları sonucunda yerli yabancı turist sayısındaki belirgin düşüş ve ülkedeki ekonomik belirsizliklerin perakendeci cirolarına olumsuz yansımalarının da boşluk oranlarının artmasında en az kurlar kadar etkili olduğunu söyleyebiliriz.
Bağdat caddesi örneğinde Çatalçeşme’den, Caddebostan’a kadar olan kısımda yola cepheli 20’den fazla mağazanın kiracı beklediği görülmektedir. İstiklal Caddesi’nde halihazırda 12-13 dükkan yeni kiracı bekliyor. Ayrıca şuan bulundukları dükkanlardan çıkacak kiracılar da var. Böylece caddede 30’a yakın boş dükkan olacağa benziyor.
Bu caddeler de bir dükkân ortalama ne kadar süre boş kalıyor?
Caddelere dükkanlar ortalama yaklaşık 5-6 aylık bir süre sonunda mal sahiplerinin yaklaşık %20-25’lik bir indirimle yeni kiralamalar gerçekleşebiliyor. Bu Bağdat Caddesi örneğinde Kentsel Dönüşüm endişeside dahil olduğu için biraz daha farklı. Mal sahipleri kira bedellerinde indirime gitmedikçe, kur sabitlemeleri yapmadıkça boş yerleri kiralamaları kolay değil. Öte yandan, uygun kira bile çözüm değil. Kiracıların her biri girdiği dükkanı kendi imajına göre yenileyerek yüzbinlerce dolar para harcıyor. Binalarda yıkım kararı alınırsa bu yatırılan paranın kendini geri ödeyemeden boşa gitmesi söz konusu. Kimse bu riski kolay kolay da alamıyor. Mal sahiplerinin kiracıları ikna etmesi için yeni yöntemler gelişiyor. Bunlardan biri de kirasız dönem. Kiracı kiralama yaptıktan sonra kısa bir süre içinde binada yıkım kararı alınırsa, kiracıya belirlenen makul bir süre kirasız oturma hakkı verilmesi bu yöntemlerden biri.”
En yüksek kiralı cadde hangisi? Doluluk oranı nedir?
En yüksek kiralı perakende caddesinin Nişantaşı Abdi İpekçi caddesi olduğunu görüyoruz.