İmar Barışı yeniden gündemde
İmar Barışı ile ilgili olarak da çalışmalar yürüten EVA Gayrimenkul Değerleme‘nin Proje Değerleme ve Danışmanlık Departmanı Kıdemli Müdürü Evren Tüfekçi, uygulamanın içeriği, yararları, başvuru sistemi ve başvuruda yaşanan çeşitli sorunlar hakkında bilgi verdi.
EVA Gayrimenkul Değerleme Proje Değerleme ve Danışmanlık Departmanı Kıdemli Müdürü Evren Tüfekçi, imar barışının imar problemi olan yapıların beyan esaslı olacak şekilde kayıt altına alınarak vatandaşla devlet arasındaki gayrimenkul problemlerini ortadan kaldırma amaçlı yapılmış bir uygulama olduğunu, özü itibariyle yapıların mevcut durumlarının kayıt altına alınması esasına dayandığını kaydetti.
İmar barışının hangi alanları kapsadığına ve neleri hedeflediğine dair bilgi veren Tüfekçi, “İlgili resmi kurumlardan izin alınmadan inşa edilmiş yapılar, yapı ruhsatı olmayan yapılar, yapı kullanma izin belgesi (iskan) olmayan yapılar, ruhsatı ve/veya iskanı olup sonradan ekleme yapılmış, ekleme yapılmasa dahi kullanım amacı değiştirilmiş yapılar gibi kaçak veya mimari projeye, imar mevzuatına uygun olmadan inşa edilen yapıların kayıt altına alınarak yapıların mevcut durumlarının resmi kurumlar nezdinde yasal bir altlığının olması hedefleniyor“ dedi.
Yapı kayıt belgesinin yararları
İmar barışıyla kayıt altına alınan yapılara sağlanan yararlar hakkında Tüfekçi şunları belirtiyor: “Belgenin Yapı Kullanma İzin Belgesi (iskan) niteliği taşıması sebebi ile işyerleri için işyeri açma ve çalışma ruhsatı, konutlar için oturma izni veriliyor. Su, elektrik ve doğalgaz abonelik bağlantısı kolaylıkla sağlanabiliyor. Kaçak yapılarla ilgili alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptali gerçekleştirilebiliyor. Kaçak yapılarla ilgili alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptali gerçekleştirilebiliyor. Tüm kat maliklerinin onayı alınarak ruhsatı olmayan ve/veya iskanı olmayan yapılar ile iskanı olup kullanım maksadı değiştirilen yapılar için kat mülkiyetine/cins değişikliğine geçiş sürecinin hızlıca gerçekleştirilmesine vesile oluyor. Yapı kayıt belgesi temini ile yapı kullanma izin belgesi (iskan) aranmaksızın tapu müdürlüklerinde kat mülkiyeti ya da cins değişikliği tesis edilebiliyor. “
Başvuru nasıl yapılıyor?
Başvuru aşamasında öncelikli olarak gayrimenkulün aykırılıklarının alansal ve şekilsel olarak tanımlanmış olması gerektiğini ifade eden Tüfekçi, “Beyana konu alan tespiti işleminin tamamlanması akabinde mülk sahipleri veya yetkilendirdiği kişiler E-Devlet üzerinden Yapı Kayıt Sistemindeki Yapı Kayıt Belgesi formunun doldurulması ile müracaatta bulunulabileceği gibi kurum ve kuruluşlara başvuru yapılarak da müracaatta bulunulabilir“ bilgisini verdi.
Yapı Kayıt Belgesi formu doldurulurken gerekli olan bilgileri belirten Tüfekçi, bunların toplam inşaat alanı kapsamında konutların ve işyerlerinin ayrı ayrı toplam alanları (m2), yapıdaki konut ve işyeri sayısı, ilgili belediyeden alınacak emlak vergisine esas arsa/arazinin birim değeri (TL/m2), yapının bulunduğu arsanın alanı ve varsa tapudaki alan yoksa beyan edilecek alan (m2), sistemin sunacağı seçeneklerden seçilecek yapı sınıfı, imar mevzuatına aykırılığın tarif edilmesi, yapıyı gösteren ve ayrılık kısmını gösteren jpg, jpeg veya png formatlı birer adet fotoğraf olduğunu söyledi. Tüfekçi, forma bu bilgilerin doldurulmasıyla sistem tarafından yapı kayıt belgesi için harç hesaplaması yapıldığını belirtti. Son başvuru tarihinin 15 Haziran 2019 tarihine kadar uzatıldığını ifade eden Tüfekçi, bu kapsamda alınacak yapı kayıt belgesi bedelinin de 30 Haziran 2019 tarihine kadar ödenebileceğini kaydetti.
Başvuruda yaşanan sorunlar
Tüfekçi, başvuruya esas ürünün gayrimenkul olması ve gayrimenkulün niteliğine, hilaflı durumun büyüklüğüne, aynı parsel üzerinde farklı yapı olup olmamasına, mevcut kullanım amacına, cins değişikliği/kat mülkiyetine geçiş talebi olup olmamasına göre beyan edilecek alanda farklılıklar olabildiğinin altını çizdi.
Tüfekçi, bununla ilgili bir örnek vererek, “Örneğin işyeri kullanımında olan bir yerin iskan belgesi mevcut, yapı kullanma izin belgesine göre 1 bağımsız bölüm tanımlaması yapılmış ve kaçak alanı 1.000 m2 den küçükse aykırılığa esas alan 1.000 m2, kaçak alanı 1.000 m2’den büyükse aykırılığa esas alan kaçak alan büyüklüğü kadar bildirilirken yapının iskanının olmaması durumunda yapı alanının tamamı üzerinden bildirim yapılması ve aynı şekilde aykırılığın yapının hangi bölümünü kapsadığının fotoğraflarla sunuluyor olması gerekiyor“ dedi.
Beyan edilen alanın tespiti ve gösterimine dikkat
İmar barışında en çok hata yapılan konunun beyan edilen alanın tespiti ve bunun şematik olarak gösterimi olduğunu vurgulayan Tüfekçi, “Burada mutlaka kurumsal şirketlerden konu hakkında destek alınması, ölçümlerin LİHKAP veya özel harita mühendislik büroları tarafından yapılarak zemin tespit tutanağı ile kayıt altına alınması büyük önem taşıyor. Aksi durumda gelecekte olabilecek denetimlerde; yapı kayıt belgesi alımı safhasında hatalı beyandan kaynaklı bir belge düzenlenmesi durumunda yalan ve yanlış beyanda bulunulan müracaat sahibi hakkında suç duyurusunda bulunulabiliyor. İmar barışı özü itibari ile gayrimenkullerin yasal statülerinin teknik açıdan değerlendirilerek mevcut durumlarının karşılaştırılıp, farklılığın net olarak tanımlanması ve doğru alansal büyüklüklerin beyan edilmesi esasına dayandığından başvuru öncesi çalışmaların mutlaka bünyesinde mimar ve harita mühendisi bulunduran kurumsal şirketlerin kontrolünde yapılması başvuru sonrasındaki süreç açısından önem teşkil ediyor“ bilgisini verdi.
EVA Gayrimenkul Değerlendirme Danışmanlık Hakkında:
EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık AŞ, gayrimenkul sektörün uzman isimleri tarafından 2008 yılında kuruldu. EVA, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilen Değerleme Şirketlerinden olup ayrıca, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından finans kurumlarına, “gayrimenkul, gayrimenkul projesi veya bir gayrimenkule bağlı hak ve faydaların değerlemesi” hizmet verme yetkisine sahip şirketler arasındadır. Ayrıca uluslararası bir kurum olan RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) tarafından Türkiye’de “Regulated by RICS” olarak ünvanı verilen ilk kuruluştur.
EVA Değerleme’nin kendi alanında 22 adet uluslararası ödülü bulunmaktadır. Finans piyasaları konusunda dünyanın önemli otoritelerinden Euromoney Yayın Kurumunun lider dergisi olan Euromoney Magazine her yıl dünyanın birçok ülkesinde çeşitli kategorilerde en başarılı kurumları bilimsel bir çalışma ile belirlemektedir. EVA Değerleme, 2011 senesinde Euromoney tarafından Değerleme Konusunda Türkiye En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması, 2013 senesinde Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde, 2014 senesinde ise “Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Araştırma Firması" ödülüne, 2016, 2017 ve 2018 senelerinde tekrar Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde layık görülmüştür. Ayrıca uluslararası International Property Awards, EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlığı 2013-2014 senesi ödüllerinde "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" ve "Avrupa'nın En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması"; 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 senesinde ise arka arkaya tekrar "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" olarak seçmiştir. Tüm bu ödüller yanısıra 2017 senesinde Global Brands Magazine tarafından “Best Property Appraisal Company, Turkey 2017”, 2018 senesinde tekrar Global Brands Magazine tarafından “Most Innovative Real Estate Valuation Brand, Turkey,2018 ödülüne layık görülmüştür.
EVA Gayrimenkul Değerleme, her türlü gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı hak ve faydaların değerlemesi, makine ve ekipman değerlemesi hizmetleri vermekte, gayrimenkul projelerinde fizibilite, şerefiyelendirme, yer seçimi analizi, çalışmaları yapmakta, en iyi ve en verimli kullanım etütleri hazırlamakta, kurumsal imar barışı danışmanlığı hizmeti vermekte, finansal kurumlar için kredilerde yatırım ilerleme raporları hazırlanması hizmetleri vermektedir. Şirketin ortakları ve Yöneticileri arasında Türkiye’nin ilk SPK Lisanslı Değerleme Uzmanlarından Cansel Turgut Yazıcı, Özdil Şahin, Özhan Yurtseven ve Zuhal Balsarı bulunmaktadır. Şirketin Türkiye Otel Sektörü Pazar Analizi Raporu, Türkiye Alışveriş Merkezleri Potansiyeli Analizi raporları, İstanbul Markalı Konut Piyasası Araştırma ve Öngörüler Raporu , İstanbul Yurt sektörü raporu gibi yayınlanmış sektörel araştırma raporları vardır.